Kutadgu bilig nedir kim yazdı içeriği nedir bölüm 1

 

(Günümüz Türkçesi ile: Mutluluk Veren Bilgi ya da Devlet Olma Bilgisi),

Kutadgu Bilig, 1070 yılında Yusuf Has Hacip tarafından yazılan bir eserdir. Türk Edebiyatı’nda İslam kültürünün özelliklerini taşıyan ilk üründür. Kutadgu Bilig, kelime anlamı ile “Kutlu Olma Bilgisi” demektir. Bir çok yönden Türk Edebiyatı için ilklerden olmuştur.

İslam kültürü etkisindeki ilk eser olan Kutadgu Bilig, doğu lehçesi yani Hakaniye Türkçesi ile yazılmıştır. Farsça ve Arapça sözcüklerin de kullanıldığı Kutadgu Bilig, yazarı olan Yusuf Has Hacip tarafından 1070 yılında Doğu Karahanlı Hükümdarı Tabgaç Buğra Han’a sunulmuştur. Türk Edebiyatı’nın aruz ölçüsü ile yazılan ilk eseri olma özelliğini de taşıyan bu ölümsüz eser, ayrıca edebiyatımızın ilk mesnevisidir. 6645 beyitten oluşur.

Bu eserde ideal bir devlet yönetiminin nasıl olması gerektiği anlatılmıştır. Yazar Yusuf Has Hacip, eserde, bireyin ve toplumun mutlu olabilmesi için izlenmesi gereken siyaseti incelemiştir. Bu açıdan, bir politika kitabı yani siyasetname özelliği de taşır.

Kutadgu Bilig Nedir?

Kutadgu Bilig’de dört kişi vardır. Bunlar sembolikleştirilmiş öğelerdir. Gündoğdu adı ile bahsedilen hükümdar, adaleti temsil ederken, Aytoldı adlı vezir mutluluğu, vezirin oğlu Ögdülmüş adlı kişi aklı ve Odgurmuş adlı dindar bir kişi de hayatın sonunu sembolize eder.

Bi-smi’llâhi’r-rahmâni’r-rahîm

Tenri Azze ve Celle Ögdisin Ayur

1. bayat atı birle sözüg başladım

törütgen igidgen keçürgen idim

4. tiledi törütti bu bolmış kamuğ

bir ök bol tédi boldı kolmış kamuğ

5. kamuğ barça muŋluğ törütülmişi

muŋı yok idi bir aŋar yok éşi

12. barıŋ belgülüg sen kün ay teg yaruk

neteglikke yetgü köŋül ögde yok

21. törüttüŋ tümen miŋ bu sansız tirig

yazı tag teŋiz kötki oprı yérig

25. aya birke bütmiş tiliŋ birle ög

köŋül bütti şeksiz amul tutgıl ög

29. saŋar ok sığındım umınçım saŋa

muŋadmış yérimde elig tut maŋa

Bismillahirrahmanirrahim

Allah Azze ve Celle’nin Methini Söyler

1. Yaratan, yetiştiren ve göçüren rabbim

olan Allah’ın adı ile söze başladım.

4. İstedi ve bütün varlıkları yarattı; bir kere

“Ol!” dedi, bütün diledikleri oldu.

5. Bütün yaratılmış olanlar ona muhtaçtır;

muhtaç olmayan yalnız Allah’tır; onun

eşi yoktur.

12. Senin varlığın, parlak güneş ve ay

gibi, bellidir; fakat nasıl olduğunu

kavrayacak gönül ve akıl yoktur.

21. Bu sayısız, yüz binlerce canlıyı, ova,

dağ, deniz, tepe ve çukurları sen

yarattın.

25. Ey Allah’ın birliğine inanmış olan, onu

dilinle öv; gönlün tereddütsüz inandı ise

aklını işe karıştırma.

29. Asıl sana sığındım, ümidim sendedir;

muhtaç olduğum yerde elimden tut