MÜJGAN AKYÜZ DÜNDAR: -sanat-

27 Ağustos 2022

Kuşkonmaz Camisine neden kuş konmuyor

MİMAR SİNAN NEDEN GELMİŞ GEÇMİŞ MİMARLARIN EN BÜYÜĞÜDÜR? 

Mimar Sinan yaklaşık 500 yıl önce yaşamış  ve sayısız eserler yapmış bir mimardır. Bunların tümü halen ayaktadır. Dünya durdukça da ayakta kalacakları kuşkusuzdur. Hiçbirinin eşi ve benzeri yoktur. Her eserin yapımında yeni ve farklı bilgilerden, tekniklerden, malzemeden  yararlanmıştır.  

İşte Üsküdar'da yaptığı Kuşkonmaz Camii de onun eşi ve benzeri olmayan eserlerinden biridir.    

Bu caminin yapımının çok ilginç bir öyküsü bulunmaktadır. Şimdi gelin bu ilginç öyküyü birlikte okuyalım.      

Üsküdar'da sahil şeridinde bulunan Kuşkonmaz Camii, 1580 yılında Şemsi Ahmet Paşa tarafından Mimar Sinan'a yaptırıldı.     

Fazlasıyla titiz bir kişi olan Şemsi Ahmet Paşa, Sokullu Mehmet Paşa ile rekabet halindeydi. Zaman zaman şakayla karışık atışırlardı. 

Bir gün camilerle ilgili sohbet anında Şemsi Ahmet Paşa, Sokullu'ya ithafen der ki: "Efendim bir cami yaptırmışsınız. Ama kuşlar caminizi kirletmiş, pisletmişler." Sokullu da, "Efendim, Allah'ın yarattığı mahlukattır. Olur böyle şeyler der." O gün sohbet meclisinde konu kapanır. 

O an kapanır ancak, gün gelir Şemsi Ahmet Paşa da bir cami yaptırmak ister. Hatırına ise o sözleri gelir. Şemsi Paşa, "Eyvah" der. "Ne yapacağız?" 

İşte o zaman soluğu Mimar Sinan'ın yanında alır, tükürdüğünü yalamamak için böyle bir ricada bulunur. 

Mimar Sinan'a gider der ki, "Efendim böyle bir cümle ifade ettik. Üzerinde kuşların uçmayacağı bir semt var mıdır?"

Mimar Sinan bunun üzerine pek çok araştırma yaptı, rüzgar ve dalgaları hesap ederek çözümü buldu. Bunun için:

* Kuşların, rüzgarların yönünden etkilenmesi nedeniyle camiyi kuzey ve güney rüzgarlarının kesiştiği bir noktaya inşa etti.

* Sadece rüzgardan faydalanmadı Mimar Sinan, dalgaları da kullandı. Nasıl mı?  

Kuzey ve güneyden gelen rüzgarların kesiştiği, dalgaların kıyıyı dövdüğü bir noktada çıkan titreşim seslerinden kuşların rahatsız olacağını düşünen Mimar Sinan, sahilin kıyısındaki yeri tespit etti ve böylelikle caminin yapımına başlandı.

Caminin olduğu konumda rüzgar hiç bir zaman eksik olmuyor, iki farklı rüzgar tam bu yerde çakıştığı için kuşlar oraya iniş yapamıyor. Tam 500 yıldır bu caminin üzerine kuş konmuyor. Daha doğrusu, kuşlar bu caminin üstüne konamıyor.

İŞTE MİMAR SİNAN'IN DEHASI, BÜYÜKLÜĞÜ  VE USTALIĞI BURADA YATMAKTA;  BİR BAŞKA DEYİŞLE, ONUN BÜYÜKLÜĞÜ,  ESERLERİNİN YAPIMINDA SIRTINI BİLİMSEL VERİLERE DAYAMIŞ OLMASINDAN KAYNAKLANMAKTADIR. 