DÜĞMELİ EVLER
Antalya'nın Toroslar üzerindeki ilçeleri Akseki ve İbradi (Akseki-İbradı Havzası)'da görülen "Düğmeli Evler" coğrafi koşulların yerel malzemeyle harmanlandığı eşsiz mimari yapılardır. Akseki-İbradi Havzası'nda karşımıza çıkan geleneksel "Düğmeli Duvar Tekniği", sadece konutlarda uygulanan bir teknik olmayıp han, medrese, okul, cami gibi yapılarda da görülmektedir.
Düğmeli Duvar Tekniği, moloz taş ve ahşap malzemeden oluşur. Bu duvar örgüsü, genelde harç kullanılmadığından kuru duvar olarak adlandırılır. Harç kullanılmadığı için taşların üst üste sağlam bir şekilde örülmesini sağlamakla birlikte dağılmasını da iki/üç sıra taş örgü içerisinde (40-60 cm) kullanılan ahşap hatıllar önlemektedir. Bu ahşap hatıllarda bölgede sıklıkla görülen Sedir ağaçları kullanılmıştır.
Duvar boyunca yatay olarak uzanan ahşap hatıllar, alttan ve üstten kertme yöntemi ile birbirine oturtulur ve yerel taşlar oluşturulan bu ahşap iskeletin içine dizilir. İşte duvar örgüsü dışında kalan ahşap hatılların çıkıntılarına halk tarafından "düğme" (hatıl-düğme /piştuvan) adı verilmiştir. Yapı örgüsü tamamlandıktan sonra dıştan ve içten sıva uygulamasıyla izolasyon sağlanmaktadır. Dışı sıvasız yapılar da bulunmakta olup bu evler yapboz gibidir. Dışa çıkıntılı düğmeler, aynı zamanda bir merdiven görevi görür ve kuru duvarda (harç kullanılmadığı için bozulan yerler) oluşan bozulmalar bu merdiven sayesinde kolayca ulaşım sağlanarak tekrar örülür.
Öte yandan ülkemizde yalnızca Akseki-İbradi Havzası'na has bu evler; doğanın, coğrafi koşulların ve yerel üslubun özgün bir teknikte buluşması ile oluşturulmuştur. Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu kararı ile 2008 yılında koruma altına alınan konutların çoğu ne yazık ki günümüzde ayakta durabilecek durumda değildir. Restore edilen yapıların yanında her geçen gün daha fazlasıyla yıkıma uğrayan evlerle birlikte kültürel kimlik de yok olmaktadır.
sanattarihiplatformu FOTOĞRAFLAR DEVAMINDA
FOTOĞRAFLARIN ÜZERİNE TIKLAYINIZ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder